Ứng cử viên

Cả hai bên đã sử dụng các cuộc họp kín của quốc hội để chính thức đề cử vé lần đầu tiên. Những người Liên bang đã đề cử một vé bao gồm Tổng thống đương nhiệm John Adams của Massachusetts và Charles Pinckney của Nam Carolina. Pinckney đã chiến đấu trong Chiến tranh Cách mạng Hoa Kỳ và sau đó giữ chức Đại sứ Hoa Kỳ tại Pháp. Đảng Dân chủ Cộng hòa đã đề cử một vé bao gồm Phó Tổng thống Thomas Jefferson của Virginia và cựu Thượng nghị sĩ Aaron Burr của New York. Jefferson đã là người về nhì trong cuộc bầu cử trước đó và đã đồng sáng lập đảng với James Madison và những người khác, trong khi Burr nổi tiếng ở bang New York, rất quan trọng trong bầu cử.[4]

• Phó Tổng thống
  Thomas Jefferson
  từ Virginia
  (D-R)
• Cựu
  Thượng nghị sĩ
  Aaron Burr
  từ New York
  (D-R)
• Tổng thống
  John Adams
  từ Massachusetts
  (Liên bang)
• Cựu
  Đại sứ Hoa Kỳ tại Pháp
  Charles C.
  Pinckney
  từ Nam Carolina
  (Liên bang)

Bỏ phiếu

Bởi vì mỗi bang có thể chọn ngày bầu cử của riêng mình vào năm 1800, việc bỏ phiếu kéo dài từ tháng Tư đến tháng Mười. Vào tháng Tư, việc huy động cho phiếu bầu của Burr tại Thành phố New York đã thành công trong việc đảo ngược đa số Liên bang trong cơ quan lập pháp tiểu bang để cung cấp hỗ trợ quyết định cho tấm vé của Đảng Dân chủ Cộng hòa. Với việc hai đảng bế tắc 63 - 63 trong Đại cử tri Đoàn vào mùa thu năm 1800, tiểu bang cuối cùng bỏ phiếu, Nam Carolina, đã chọn tám ứng viên Dân chủ Cộng hòa để trao phiếu bầu cho vé Jefferson và Burr.

Theo Hiến pháp Hoa Kỳ khi đó, mỗi cử tri sẽ bỏ phiếu hai phiếu, và ứng cử viên có đa số phiếu được bầu làm tổng thống, với chức vụ phó tổng thống là người về nhì. Do đó, những người Liên bang đã sắp xếp cho một trong những đại cử tri của họ bỏ phiếu cho John Jay chứ không phải cho Pinckney. Đảng Dân chủ Cộng hòa đã có một kế hoạch tương tự để có một trong số các đại cử tri của họ bỏ phiếu cho một ứng cử viên khác thay vì Burr nhưng không thực hiện được, do đó, tất cả các cử tri của Đảng Dân chủ Cộng hòa đã bỏ phiếu cho cả Jefferson và Burr, 73 phiếu mỗi người. Theo quy định của Hiến pháp Hoa Kỳ, một sự bế tắc trong trường hợp thuộc loại này phải được Hạ viện giải quyết, với mỗi bang bỏ một phiếu. Mặc dù cuộc bầu cử quốc hội năm 1800 đã chuyển quyền kiểm soát đa số của Hạ viện cho đảng Dân chủ Cộng hòa với 68 ghế so với 38 ghế của Đảng Liên bang, cuộc bầu cử tổng thống phải được quyết định bởi Hạ viện đã được bầu trong cuộc bầu cử quốc hội năm 1798 (tại thời điểm đó, nhiệm kì mới của tổng thống và quốc hội đều bắt đầu vào ngày 4 tháng 3 năm sau cuộc bầu cử). Chính vì vậy, quốc hội mới chưa tuyên thệ nên việc quyết định bầu cử sẽ rơi vào tay quốc hội bầu vào năm 1798, khi đó những người Liên bang giữ đa số 60 ghế so với 46 của Đảng Dân chủ Cộng hòa.[5]

Tranh chấp

Phiếu bầu bị lỗi

Khi các lá phiếu bầu cử được mở và được tính vào ngày 11 tháng 2 năm 1801, hóa ra phiếu bầu cử từ Georgia đã bị lỗi: trong khi rõ ràng các đại cử tri đã bỏ phiếu cho Jefferson và Burr, phiếu bầu không được hiến định hình thức bắt buộc của "Danh sách tất cả những người được bầu chọn và Số lượng phiếu bầu cho mỗi người".  Phó Tổng thống Jefferson, người đang kiểm phiếu trong vai trò Chủ tịch Thượng viện, ngay lập tức đếm số phiếu từ Georgia là phiếu bầu cho Jefferson và Burr, và không có phản đối nào được đưa ra.[5]

Nếu các lá phiếu Georgia bị lỗi bị từ chối về mặt kỹ thuật này, thì Jefferson và Burr sẽ bị bỏ lại với 69 phiếu bầu, hoặc một trong số 70 phiếu cần thiết cho đa số, nghĩa là một cuộc bầu cử phụ sẽ được tổ chức giữa năm người kết thúc tốt nhất (Jefferson, Burr, tổng thống đương nhiệm John Adams, Charles C. Pickney và John Jay) tại Hạ viện. Với những phiếu bầu này, tổng số phiếu bầu cho Jefferson và Burr là 73, điều này mang lại cho họ đa số, nhưng lại bị bế tắc vì hòa nhau.[6]

Kết quả

Jefferson và Burr đã giành được tất cả hoặc đa số cử tri ở mỗi bang mà ông đã giành được vào năm 1796, và cũng giành được nhiều phiếu bầu lớn ở New York và Maryland. Adams đã nhận phiếu ở Pennsylvania và Bắc Carolina, nhưng những phiếu này không đủ để bù lại số phiếu của đảng Dân chủ Cộng hòa ở nơi khác. Trong số 155 quận và các thành phố độc lập tổ chức bầu cử, Jefferson và Burr đã giành được 115 (74,19%), trong khi cặp của Adams được 40 (25,81%). Đây là lần cuối cùng Vermont bỏ phiếu cho những người Liên bang.